Güzel soru. Öğrencilerim bana gelip “doktora yapmak istiyorum” dediklerinde bunu uzunca tartışıyoruz. Çoğu kişiye vereceğim cevap ise “hayır” oluyor.
Çünkü doktora yapmak para kazanmanın hatta prestij sahibi olmanın bir yolu değil. O sadece çoğu araştırmacı için gerekli olan bir derecedir. Birçok açıdan da araştırma yapmayı öğrenmenin çıraklık evresi. Bu yazma eylemi için de geçerli. Birçok yazma türü mevcut: Makale, öneri, inceleme ve daha fazlası. Yazma eylemi, eğer sıkıcı geliyorsa doktora yapmak zamanınızı boşa harcamak demektir. Hatta birçok zeki öğrenci de tanıdım doktora yapmaya elverişli olmayan.
İyi bir araştırmacı olmak için belli başlı yeteneklere sahip olmak gerekir. Yazabilmek ve iletişim kurabilmek başta gelir. Ayrıca uzun saatler çalışmaya istekli olmalısınızdır, bu 9-5 gibi belli mesai saatleri olan bir iş değildir. Başarılı olsanız dahi orta-üst sınıf ulaşabileceğiniz en yüksek konum olacaktır. Evet, bu asla zengin olamayacağınız anlamına gelir. Bu sebepten dolayı başka işler yaparak kesinlikle daha fazla para kazanabilirsiniz. Hatta düşük maaşlı bir yüksek lisans öğrencisi olmanın yol açtığı mali yükün üstesinden gelmek yıllarınızı alacaktır. Ayrıca, nerede iş bulacağınız konusu da kafanızı kurcalayacaktır. Örneğin eşim, bir tarih profesörü olarak doktora öğrencisi kabul etmemeye başladı. Sebebi ise bu kişilerin akademik kadroda yer bulamayacağı düşüncesiydi. Bulabilecekleri kadrolar ise çoğunlukla düşük maaşlı, pek fayda sağlamayan ve sözleşmesiz, “şartlı” pozisyonlardı. Bu durum üniversite fiyatlarının çok yüksek olduğundan yakınan kişilere karşı üniversite yönetiminin takındığı bir tavırdır: Adil bir gelire sahip olmayan çalışan sınıfı yaratarak.
İyi üniversitelerin çoğu böyle yapmıyor. O halde iş beklentileri konusunda gerçekçi olmalısınız. Alanınızda sadece birkaç fakültede pozisyon varsa ve siz de bu pozisyonu elde etmek istiyorsanız bunu başarabilmek için yeteneklerinizin bir süper star gibi olması gerekmektedir. Çok yetenekli insanlar dahi bunu başaramayacaktır. Diğer olasılıklara açıksanız ve akademik eğitim dışında para kazandığınız bir mesleğe sahipseniz durum daha iç açıcıdır.
Gerçekten doktora yapmak istiyorsanız bu, onu yapmadığınız sürece sizi mutsuz edecek bir durumdur.
Bu bende böyleydi. Çocukluğumdan beri bir bilim insanı olmak istiyordum. Bunu başardım ve bundan zevk alıyorum. İçerdiği bütün saçmalıklarla birlikte ben de bir devlet üniversi profesörüyümm. Bazı şeyleri bir araya getirdiğimde, bunu anladığımı ve bu problemi ilk çözebilecek kişinin ben olduğunu fark ettiğimde gerçekten muhteşem bir telaşa kapılmıştım. Yine de bu durum nadir yaşanır. Bu sebeptendir ki işimin büyük bir kısmı bu nadir anları yaşayabilmek için verdiğim çabalardan ibaret.
Yazan: William Sager
Çeviren: Mustafa Çeğindir
