Babalar günümüzde ebeveynlik vazifelerini her zamankinden daha fazla yerine getiriyorlar. Fakat çift-gelirli ailelerde anneler, çocuğun doğumuyla birlikte çok-işlevli moda geçiyorlar. Annenin iş yükü %70 artıyor…
Geçtiğimiz 21 Ocak’ta, tarihe geçebilecek kadar büyük bir toplu bir gösteride, milyonlarca kadın üreme hakları, eşit işe eşit ücret ve iş-ev dengesi için destek gibi kilit politik meselelere destek vermek için Washington DC’de ve dünyanın diğer şehirlerinde yürüdüler.
Bu yürüyüşler, kadınların güçlendirilmesini ve politika üreticileri tarafından kadın haklarının erozyona uğratılmaması, bilakis destek olunmasını temin etmek için geniş çapta bir taahhüdü gözler önüne serdi. Ancak politika, kadınların özgürlük ve refahını etkileyen biricik alan değil.
Eğer eşitlik evde başlıyorsa ebeveynlik etmede eşitlik yönünde ne kadar ilerleme kaydedilmiştir?
New York Times, söz konusu yürüyüşten bir gün sonra, New Jerseyli Montclair’de, kadınlar kasabadan yok olsalardı neler olacağını gösteren bir yazı yayınladı. Makale, kadınların yokluğunun boş yoga sınıflarını nasıl doğurduğunu hatta erkeklerle dolu Starbucks kafeler ile hafta sonu çocuklarının programlarını dengelemek için mücadele eden talihsiz babaları anlattı.
Diğer bir deyişle eleştirmenlerin belirttiği gibi makale, annelerin birincil ebeveyn olduğu, babaların ise (en iyi ihtimalle) tek başına çocuklarla ilgilenemeyen yardımcı taraf olduğu çağdışı düşünceyi güçlendirdi.
Benim araştırmam, her iki tarafın da çalışıp para kazandığı cinsiyete dayalı eşitlikçi inançlara sahip olma olasılığı daha fazla olan çiftlerdeki anne-baba rollerinin paylaşımı üzerine yoğunlaşıyor. Bu grupta, işi ve aileyi başarılı bir şekilde dengelemek, anne-baba rollerini bir seviyeye kadar paylaşmayı gerekli görülür.
Araştırmalarım ve diğer araştırmalar, anne-baba rollerinde cinsiyet eşitliğine yönelik kayda değer ilerlemeler kaydedilmesine rağmen, hemen göze çarpmayan ince eşitsizliklerin devam ettiğini gösteriyor. Anne-baba rolleri konusunda ilerici görüşlere sahip olma ihtimali fazla olan hanelerde bile birçok baba önemli alanlarda annelerle eşitlik sağlayamadı.
Babalık için harcanan zamanı arttı fakat…
Bugünün babalarının ebeveynlik rollerini eskisinden daha fazla yerine getirdikleri doğrudur. Geçtiğimiz yarım yüzyılda Amerika’daki babalar, çocuk bakımı için harcanan zamanı, 1965 yılında haftalık 2,5 saatten 2011’de haftalık 7 saate yani neredeyse 3 katına çıkardılar.
Ancak bu süre zarfında kadınların annelik için harcadıkları süre de arttı: 1965 yılında haftada 10 saatten 2011’de haftada 14 saate yükseldi. Bu, anne ve babaların ebeveynlik yapmak için harcadıkları süre içinde daha küçük ancak kalıcı bir uçuruma sebep oldu.
Bu uçurum ebeveynliğin ilk aylarında başlıyor. Yeni anne-babaların faaliyetlerinin ayrıntılı günlük kayıtlarını kullanan ekibimin araştırması, çalışan annelerin, yeni bir bebeğin bakım yükünden babadan daha fazla pay aldığını gösterdi. Aslında yeni anneler, rutin çocuk bakım faaliyetlerine babaların iki katı kadar zaman ayırıyorlar.
Çocuk bakımı için harcanan süre, artı ev işinde harcanan zaman ve maaş için çalışmayı göz önünde bulundurursak bir bebeğin doğumu annelerin toplam iş yükünü haftada 21 saat artırır. Buna karşılık babaların toplam iş yükü haftada yalnızca 12.5 saat artmıştır. Bu, kadınlar için erkeklere kıyasla iş yükünde yüzde 70 daha fazla bir artış anlamına geliyor. Bu farklılık, ücretli mesai saatleri veya emzirme farklılıklarıyla açıklanamaz.
Anneler, yoğun annelik baskısıyla karşı karşıya
Peki, neden babalar annelerin yerini doldurmak için çocuklarla daha fazla ilgilenmiyorlar ve böylece annelerin üzerindeki ebeveynlik yükünü azaltmıyorlar?
Olanlar şöyle: Orta sınıf aileler, olabildiğince başarılı bir çocuk yetiştirmek için ebeveynliğin çocuk merkezli olması, uzman tavsiyeleriyle yönlendirilmesi ve zaman, para ve duygusal yatırım açısından maliyetli olması gerektiğini dikte eden yoğun ebeveynlik normunu takip ediyorlar.
En yeni ebeveynlik el kitabı ve okul öncesi matematik çalışma kitapları için kitapçıları didik didik eden modern ebeveynler, yeni yürümeye başlayan çocuğun seçici yeme alışkanlıklarını dert ediniyor ve haftalık programlarını çocuk etkinlikleri ve oyunlarıyla aşırı yüklüyor. Bununla birlikte anne ve babaya yönelik baskı yoğunluğu, orta sınıf anne ve babalara eşit derecede düşme eğiliminde değil. Annelik, ideal bir rol olmaya devam ettiği için bu gerçekçi olmayan ebeveynlik standartlarını karşılamakta en büyük baskıyı anneler yaşıyor.
Çocuklarına yoğun bir şekilde yatırım yapmak için yoğun baskı hisseden anneler, ebeveynlik konusunda kontrolü bırakmak konusunda isteksiz olabilirler. Sonunda olan şey, babaların çocuklarla tek başına daha az zaman harcamalarıdır. Ebeveynlik zamanı üzerine yapılan araştırmalar, kadınların zamanlarının neredeyse üçte birinin yalnızca çocuklarının sorumluluğunu üstlenmekle geçirdikleri gösteriyor. Buna karşın erkeklerin ise bunu yalnızca zamanlarının yaklaşık yüzde 8’inde yapıyorlar.
Bu yüzden, ortak ebeveynliği fazlasıyla yapan babalar bile ağırlıklı olarak annenin eşliğinde ve nadiren tek başına ebeveynlik yaparlar.
Anne-baba rolleri eşitsiz: Anneler daha fazla çok-işlevli
İnce ve kalıcı eşitsizliğin bulunduğu bir diğer alan da çoklu görevdir, özellikle ev işi ve çocuk bakımı gibi ücretsiz iş faaliyetlerini aynı anda yapmak gibi.
Anneler, babalardan daha fazla çoklu-iş yapıyor. Yakın zamanda yapılan bir araştırmada bu farkın boyutu gösterildi: Çift-gelirli ailelerde anneler, babalara göre haftada 10 saat daha fazla çoklu görev yaptılar.
Babalar genelde çocuklarla tek başına ilgilendiklerinde, çocukların beslenmeleri ve etkinlik yapmaları gibi temel konular üzerine odaklanıyorlar. Buna karşılık anneler genelde tek başına ebeveynlik yaparken temel işlerle ilgilenmenin yanı sıra ev işi veya ücretli işler de yapıyorlar.
Çok-işlevli olmak verimli olabilse de sık sık yapılan çoklu görev, babalara göre anneler için günlük strese daha fazla yol açıyor. Evde daha fazla çok-işlevli işler yapan anneler daha sinirli, gergin ve endişeli hissediyorlar. Bunu yapanlar, daha çok zamanla yarıştıklarını ve zamanın içinde sıkışmış hissettiklerini dile getiriyorlar.
Bu yüzden, babaların çocuk bakımını ve ev işini aynı anda yapmaya daha az eğilimli oldukları durumlarda, bazı kadınlar yürüyüş yapmayı terk edip hafta sonu çamaşırı yıkamaya geri dönüyorlar ya da market alışverişleri yarım bırakıyorlar. Böylece yeni çalışma haftasına ek bir yükle başlıyorlar.
Anneler daha fazla yönetiyor, daha fazla düzenliyor
Tam bir anne-baba olma duygusu, ebeveynlik yapmanın endişe verici kısmı olarak adlandırılan çocuk faaliyetlerini yönetmek, programları organize etmek ve randevular oluşturmak için derin bir özveri gerektiriyor.
Ebeveynliğin bu yönünün eğitimini almak çok zor çünkü bu işin büyük bir kısmı ebeveynin kafasının içinde gerçekleşir. Ebeveynliğin yönetme ve organizasyon yapma konusundaki sorumluluğunu kimin aldığıyla ilgili yeni bir araştırma yapıldı. Araştırmaya göre anneler, babalara göre daha fazla sorumluluk alıyorlar.
Aslında, babaların bu ebeveynlik bileşenlerine katılımlarının getirileri, çocuklarının bakımına doğrudan katılmalarıyla elde edilebilecek kazançlarının gerisinde kalmıştır. Başka bir deyişle, annelerin çocuk bakımı düzenlemeleri yapma, doktor randevuları planlama ve izin belgelerini imzalama olasılıkları daha yüksektir. Anneler hatırlar, hatırlatır, hatırlatır.
Belki de Washington DC yürüyüşüne giden bazı anneler, çocuklar ve onların babaları için kaç tane hatırlatma notu ve yapacaklar listesi bırakmış olması gerektiğini hatırlamak istiyorlardır. Ya da kaçırılmış bir spor veya dans dersinin aksesuarının nerede bulunacağı konusunda babalarına kaç tane kısa mesaj attığını.
New York Times gazetesinde açıkça görüldüğü gibi gerçek şu ki ebeveynlik konusunda eşitliği sağlamak için hâlâ çok yolumuz var.
Sarah Schoppe-Sullivan
Çeviren: Hayal Şahin
Kaynak: The Ohio State University/Feb 3, 2017.
