Geliştirilen yeni bir yapay zeka (AI) aracı, sosyal medya ağlarına ve haber kuruluşlarına sahte öykülerden kaçınması konusunda yardımcı olabilir.
Waterloo Üniversitesi’ndeki araştırmacılar tarafından geliştirilen araç, yazılarda veya öykülerde yer alan iddiaların aynı konuyla ilgili diğer yazılar ve öyküler tarafından desteklenip desteklenmediğini ya da bunlara benzeyip benzemediğini belirlemek için derin öğrenme destekli AI algoritmaları kullanıyor. Waterloo’da sistem tasarımı mühendisliği bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Alexander Wong’e göre, eğer diğer malzemelerin çoğu hikâyeyi destekleyici değilse bu durum sahte haberlerle uğraştığınız güçlü bir göstergesidir. Araştırmacıların bu aracı geliştirme konusunda yegane motivasyonu tipik olarak siyasi veya ekonomik kazanç için, okuyucuyu aldatmak veya yanıltmak için üretilen çevrimiçi yayınların, haber öykülerinin çoğalmasının önüne geçmekti.
Sistem, önemli bir araştırma alanında yüzde 90 doğruluk elde ederek sahte haberleri tespit edebildi. Bunun tam otomatik biçimiyle çalışmasına yönelik geliştirilme çabaları ise devam etmekte. Sistem, bir yazı veya öyküde ve aynı konuyla ilgili karşılaştırmak için toplanan diğer yazı ve öykülerdeki örtüşmeyi 10 farklı biçimiyle 9 defa doğru bir şekilde tespit edebilme yeteneğine sahip. Bu, 2017 yılında ortaya çıkan “Fake News Challenge” adlı bilimsel yarışma için oluşturulan büyük bir veri setini kullanan araştırmacıların verilerindeki doğruluğun geliştirilmesi için yeni bir durum.
Dünyanın dört bir yanındaki bilim insanları tam otomatik bir sistem üzerinde çalışmaya devam ederken, Waterloo teknolojisi ilk haliyle sosyal medyada ve haber organizasyonlarında insanların kolayca gerçekleri araştırabileceği biçimiyle bir tarama aracı olarak kullanılabilir. Waterloo Yapay Zekâ Enstitüsü’nün kurucu üyesi Wong, “Sistem her geçen gün yeteneklerini arttırıyor ve doğrulama açısından doğru görünmeyen bilgileri bile işaret edebiliyor” diyor ve ekliyor: “Sistem insanları değiştirmek için tasarlanmadı ancak daha hızlı ve daha güvenilir bir şekilde gerçekleri kontrol etmelerine yardımcı olmak için tasarlandı.”
Sistemin kalbindeki AI algoritmaları, desteklenen veya desteklemeyen öykülerle eşleştirilen on binlerce işlem içerisinden seçiliyor. Zamanla sistem, yeni algoritmalara sahip oldukça içerik konusunda kendi kendini desteklemeyi ya da desteklememeyi belirleyecek bir gelişime ulaşacak.
Son olarak projeyi yöneten yüksek lisans öğrencisi Chris Dulhanty, “Gazetecileri gerçeği ortaya çıkarmak ve bizi haberdar etmek için güçlendirmemiz gerekiyor. Bu, dezenformasyonun yayılmasını azaltmak için daha büyük bir çalışma alanındaki bir çabayı temsil ediyor.” diyor.
Çeviri: Mert Küçükvardar
Kaynak: sciencedaily.com & University of Waterloo
