İletişim veri transferi meselesidir. Konuşarak, yazarak ve bazı araçları kullanarak veri alışverişinde bulunma sürecidir. İletişim kelimesi içinde bağlantı, ilişki, irtibat, yayma, mesaj, enformasyon, haber gibi bir dizi ilginç kavramı barındırır.

İletişimin en yalın tanımı

İletişim bilgi üretme, aktarma ve bilgiyi anlamlandırma sürecidir. Gönderici ve alıcı konumundaki iki insan arasında gerçekleşen duygu, düşünce, davranış ve bilgi alışverişidir. Telefon, radyo ve bilgisayarla bilgi gönderme metodudur. İletişim bir mesaj, mektup ya da telefon konuşması olarak ortaya çıkabilir.  Eski Fransızca bir kelime olan communicacion ve Latince kökenli communicationem kelimelerinden türeyerek İngilizce communication yani iletişim kelimesi oluşmuştur. İletişim insanların birbirlerinin farkına varmasıyla başlayan çok kanallı bir süreçtir ⁽¹⁾. Kişi sosyal çevrede sağlıklı ve mutlu bir yaşam sürmek için çevresindekilerle iletişimi sürdürür.

1- Speaking (-İle Konuşmak)

Speaking 12. yüzyıldan önce kullanılan İngilizce kökenli bir kelimedir. Biriyle bir şey hakkında konuşmak, birine bir şey söylemek ve konuşma yapmak anlamlarına gelir. Speaking kelimesi eski İngilizce ve eski Standart Almancadan türemiştir. Özellikle sözlü iletişimde konuşmak önemli bir kelimedir. Çünkü konuşmak, bir mesajı ileterek insanları etkileyip yönlendirmek amacıyla ses ve beden dili hareketleriyle oluşturduğumuz eylemdir ⁽²⁾. Örnek: İletişimde etkili konuşma karşıdaki insanın duygu ve düşüncelerini harekete geçirmeyi sağlar.

2- Talking (- Hakkında Konuşmak)

Talking kelimesi bilgi vermek için konuşmak; fikir ve duyguları açıklamak anlamlarına gelir. Ayrıca talking kelimesi genelde ciddi ve önemli bir şeyi tartışmak için kullanılır. 13. yüzyılda eski İngilizceden türemiş bir kelimedir. Kelimelerle iletişim anlamına gelen talking (konuşma) kelimesi, gizli bilgilerin açığa çıkmasında, dedikodularda, ders anlatırken ve söylentilerde kullanılır. Örneğin bir internet sitesinde yer alan bir haberin başlığı şu şekildedir. “Cüretkâr elbisesiyle gündemdeydi! Sonunda konuştu.”

3- Chatting (Sohbet)

Chatting kelimesi 15. yüzyılda Ortaçağ İngilizcesindeki chatten kelimesinden türemiştir. Bir internet ağı kullanıcısının diğeriyle gerçek zamanda konuşması veya biriyle arkadaşça konuşmak anlamlarına gelir. Chatting kelimesi içinde samimi konuşmak ve sohbet etmek anlamlarını taşır. Chatting, internet ortamında yapılan sohbetlere verilen isimdir ve internet aracılığıyla kurulan iletişime örnektir. Türkçeye chat yapmak olarak yerleşmiştir.  Chat yapmak, insanlara gerçek zamanda başka insanlarla irtibata geçme olanağı sunar. Monitör vasıtasıyla, karşı tarafa mesajlar iletilen ve karşı taraftan mesaj alınarak sürdürülen bir iletişim sistemidir ⁽³⁾. Örnek: İnternette yer alan bir habere göre “Chat yaparken yalan söylemek haramdır.”

4- Information (Enformasyon)

Information kelimesi biriyle ilgili gerçekler veya detaylar anlamında kullanılır. 14. yüzyılda Anglo-Norman dilindeki informacioun ve enformation kelimesinden türeyen bir isimdir. Ortaçağ Fransızcasındaki informacion ve enformacion kelimesinden; Latincede ise informatio kelimesinden gelmektedir. Türkçede enformasyon (malumat) anlamında kullanılır. Information kelimesi günümüzde bilgisayarla işlenen, depolanan ve gönderilen bilgiyi ifade eder. Bir haberin başlığı şöyledir: “İş hayatında başarının sırrı enformasyon paylaşımında”.

5- Word (Kelime)

Word kelimesi 12. yüzyıldan önce eski İngilizceden türemiş bir sözcüktür. Word kelime anlamına gelmektedir. Word, konuşulan ya da yazılan bir şeydir. Ayrıca söylenebilecek bir söz ya da ifade anlamı taşır. Sözlü ve yazılı iletişim kelimelerle gerçekleşir. Etkili iletişimde doğru kelimelerle iletişimi güçlendirmek mümkündür. Kullanılan kelimeler, alıcıda düşünce, duygu ve davranışlara dönüşür. Örnek: İletişim kurarken kullandığımız asla, her zaman, zorunluluk gibi kelimeler insanlarda baskıya sebep olur.

6- Message (Mesaj)

Message yazılı ve sözlü bilgi parçasıdır. 14. yüzyılda eski Fransızcadaki missaticum kelimesinden ve Latincedeki mittere kelimesinden türemiştir. Message, elektronik postayla ya da telefonla aktarılan bilgi anlamına gelir. Önemli bir sosyal ve politik fikri iletmeye çalışmak için de kullanılan bir kelimedir. Ayrıca ileti, konuşarak direk ulaşamadığın birine gönderilen bilgi parçacığıdır. İletişim sürecinde aktarılmak istenen bir mesaj söz konusudur. Örnek: Gece yarısı binlerce kişi aynı mesajı aldı.

7- Letter (Mektup)

Letter kelimesi Ortaçağ İngilizcesinden türemiştir. Letter, mektup anlamına gelen yazılı bir mesajdır ve konuşmada kullanılan seslerin yazılı olarak birine gönderilmesi anlamını içerir. Yazılı iletişimde kullanılan mektup kelimesi, teknolojinin yaygınlaşmasıyla e-mail olarak elektronik ortamda da hazırlanmaktadır. Örnek: İstenmeyen sms ve e-mail atan firmalara ciddi cezalar geldi.

8- News (Haber)

News kelimesi new kelimesinin çoğuludur ve 15. yüzyılda türemiş bir kelimedir. News, haberler anlamında kullanılmaktadır. Son zamanlarda gerçekleşen şeylerle ilgili yeni bilgiler demektir. Televizyon, radyo, internet ve gazetedeki son olayların raporlanması anlamına da gelir. Ayrıca düzenli olarak radyo ve televizyonda yer alan yayınlara da haberler denir. İletişim sürecinde çevreden ve insanlardan haber almak iletişimin gerekliliğidir. Örnek: Akşam haberleri, son dakika haberleri ve güncel gazete haberleri.

9- Bulletin (Bülten)

Bulletin kelimesi 1765 yılında Fransızca bir kelime olan bulletin kelimesinden türemektedir. Türkçeye bülten olarak çevrilmiştir. Radyo ve televizyonda yayınlanan kısa haberlere de bülten denir. İçinde önemli bir durumla ilgili resmi açıklamalar yer alır. Ayrıca bir grup ya da organizasyonla ilgili haberlerin yazılı raporu da bülten olarak adlandırılır. İletişim sürecinde, haber bültenleri yaşanan son olayları öğrenmemiz açısından önemlidir. Örnek: “Alman Haber Bülteni’ni Türk spiker sunacak.”

10- Presenting (Sunum)

Presenting kelimesi 14. yüzyılda Ortaçağ İngilizcesinden türemiştir. Eski Fransızcada presenter, Latincede Praesentare kelimeleri kullanılmaktaydı. Presenting kelimesi sunum anlamına gelmektedir. Presenting, bakması ve düşünmesi için bir başkasına bir şeyler sunmak ya da göstermektir. Törenlerde resmi bir şekilde birine bir şeyler vermek anlamında da kullanılmaktadır. Sunum belirli bir amaca yöneliktir ve görsel iletişim açısından önemlidir. Görsel bilgi aktarımı etkili iletişimin bir koşuludur. Örnek: Bir sunuma dinleyicilerin ilgisini çekmek için giriş hayati önem taşır.

11- Transmission (Aktarma)

Transmission kelimesinin kökeni 1611 yılında Latince transmissionem kelimesine dayanmaktadır. Transmission “aktarma” anlamına gelmektedir. Bir kişiye, bir yere ve bir şeyden diğerine başka bir şeyin geçme süreci ve eylemidir. İletişimde bu süreç, elektronik sinyal, mesaj, radyo veya televizyon yayınını da içerir. Örnek: İletişim kurma, bir ileti aktarma ve bilgi verme amaçlarına hizmet eder.

12- Spreading (Yayma)

Spreading kelimesini Ortaçağ İngilizcesinin spreden kelimesinden ve Ortaçağ Standart Almancasının spreiten kelimelerinden türemiştir. Spreading yayma anlamına gelmektedir. Daha fazla insanın kullanması ve bilmesi için bir şeye etki etmek; daha geniş alanları kaplaması için bir şeyler yapmak ya da bir şeyin ya da birinin farklı yerlere ulaşmasını sağlamak anlamında kullanılmaktadır. Bilgi yayma sürecinde kitle iletişim araçları ve internet önemlidir. Örnek: Kişisel verileri yaymak suçtur.

13- Relations (İlişki)

Relations kelimesi 14. yüzyılda Ortaçağ İngilizcesinde kullanılan relacioun kelimesinden, Ortaçağ Fransızcasının relation kelimesinden türemiştir. Relations ilişki anlamına gelmektedir. İki insan, grup ya da ülkenin birbirlerine karşı davranış yöntemini ifade eder. Ayrıca iki ya da daha fazla şey arasında bağlantı anlamını da içerir. İletişim sonucunda ilişkiler ortaya çıkar. Bazı durumlarda ilişkiler iletişim sorunlarına sebep olur. Örnek: İnsanlar arası ilişkide iletişim kurma şekli çok önemlidir.

14- Discussion (Tartışma)

Discussion kelimesi 14. Yüzyılda eski Fransızca da kullanılan discussion kelimesinden gelmektedir. Discussion tartışma anlamında kullanılır. Birisi ya da bir şey hakkında tartışma sürecini ifade eder. Ayrıca discussion bir konunun farklı yönlerini tartışan yazı ya da konuşmanın bir parçasıdır. Tartışma, karşıdakinin duygu ve düşüncelerini değiştirmeyi amaçlayan konuşma biçimidir ve bu noktada karşıdaki ile iletişim kurmayı gerektirir. Örnek: Bir tartışmada sesinizi yükseltebilirsiniz ama asla şiddetin hiçbir türüne başvurmayın.

15- Contact (Bağlantı)

Contact kelimesi 1626 yılında Latince contactus kelimesinden türemiştir ve 17. yüzyıldan beri İngilizcede de kullanılmaktadır. Contact, iletişime geçme ve temas kurma anlamına gelmektedir. Düzenli olarak biriyle iletişimde olma eylemi ya da belli bir konuda biriyle görüşme durumunu ifade etmektedir. Örnek: Muhabir, olayla ilgili daha fazla ayrıntı toplamak için görgü tanığıyla temasa geçti.

16- Dialogue (Diyalog)

Dialogue kelimesi 13. yüzyılda Antik Yunanca olan dialogos kelimesinden türemektedir. Türkçede diyalog olarak geçmektedir. Ayrıca diyalog; bir kitap, oyun, film ya da dil öğretim materyallerinde geçen konuşmadır. Bir problem ya da anlaşmazlık yaşayan iki grup ve iki ülke arasındaki resmi görüşme anlamına da gelir. İletişim iki ya da daha fazla kişinin haberleşmesi ya da diyalog kurması sonucu oluşur. Diyalogun şeffaf ve net olması iletişimin güçlü olmasını sağlar. Örnek: Duygularımızı anlatmanın en iyi yolu diyalog kurmaktan geçer.

17- Conveying (Taşıma)

Conveying kelimesi, 14. yüzyılda Ortaçağ İngilizcesinden türemiştir. Türkçe taşıma anlamına gelmektedir. Birini ya da bir şeyi bir yerden başka bir yere ulaştırmak, götürmek ya da getirmek için kullanılır. Ayrıca birini tanımak için duygu ve düşünce üretmek anlamına da gelmektedir. İletişimde ortak bir anlamın oluşması için gönderilen mesajın kaynak ve alıcı tarafından benzer anlam taşıması önemlidir. Örnek: İletişimde aynı anlamı taşıyan pek çok kelime bulunmaktadır.

18- Connection (Bağlantı)

Connection kelimesi 14. yüzyılda eski Fransızca connexion kelimesi ve Latince connexio kelimesinden türemiş bir isimdir. Connection, iki fikri ya da gerçeği birleştiren şey anlamında kullanılmaktadır. Türkçe anlamı “bağlantı”dır ve bu kelime Türkçede bağ kelimesinden türemiş bir sözcüktür. Olay, durum ve kişilerle ilgili bağlantı kurmak etkili ve doğru bir iletişim için önemlidir. Ayrıca medyada yer alan haberlerde de bağlantılar değer taşımaktadır. Haberin kendi içindeki bağlantıları kadar olayların öncesi ve sonrasındaki bağlantıları da haberi anlamak ve analiz etmek açısından önemlidir. Örnek: “Müzik seçimi ve kişilik arasında bağlantı var.”

19- Links (Bağ-lantı)

Link kelimesi 15. yüzyılda ortaya çıkan bir isimdir. Türkçe “bağlantı” anlamına gelmektedir. Daha çok dijital kanallardan alıcı ve gönderici arasındaki bağlantıyı ifade eder. Bu kelime, elektronik dokümanlar, bilgisayar programları ve websiteleri arasındaki bağlantıya işaret etmektedir. Ayrıca Link iletişim tekniği olarak da kullanılan bir kelimedir. Teknolojinin gelişmesiyle birlikte iletişim, elektronik ortamda varlığını sürdürmektedir. Örnek: İnternet haberciliği yaygınlaştığı için elektronik ortamdaki bağlantılar iletişim ve haber açıcından önemlidir.

20- Divulgation (İfşa)

Divulgation kelimesi Latince divulgatio ve Fransızca divulgation kelimelerinden türemiştir. Türkçe ifşa etmek anlamına gelmektedir. İfşa etmek herhangi gizli bir şeyi açığa çıkarmak, bilinmeyen bir şeyi herkese yaymak anlamına gelir. Haber yayma sürecinde ifşa etmek kavramı kullanılır. Gönderici ve alıcı arasında gerçekleşen sözlü ya da sözsüz iletişimde bir sırrın açığa çıkması bilgi alışverişinde bulunulduğu anlamına gelmektedir. Bu nedenle ifşa etmek kavramı çevredeki insanlarla iletişim anlamını içermektedir. Haberlerde sıklıkla “Her şeyi ifşa etti” başlıklarına rastlanmaktadır. Örneğin internette yer alan bir haberin başlığı “Ediz Hun yıllar sonra her şeyi ifşa etti” şeklindedir.

Çoğu kelimenin kökeninin 14. yüzyıla dayandığına rastlanmaktadır. Ayrıca kökeni 11, 12, 13, 15, 16 ve 17. yüzyıla dayanan kelimeler de bulunmaktadır. Kelimeler zamanla ses ve anlam değişikliğine uğramıştır. Ele alınan kelimelerin anlamları açıklanmış, iletişimle olan bağlantılarına değinilmiş ve her kelimeye örnek verilmiştir.

Yazan: Benian ÜZER

Kaynakça

• Cüceloğlu, Doğan (2003): Keşke’siz Bir Yaşam için İletişim Donanımları, 13. Basım, Remzi Kİtabevi, İstanbul
• Koçyiğit, M. (2016).Etkili iletişim ve duygusal zeka. Eğitim Yayınevi.
• Yıldız, M. C. (2005). Chat (sanal sohbet).Internet ve Toplum, Anı Yayıncılık, Ankara, 55-89.
•        https://www.seslisozluk.net
•        https://www.oxfordlearnersdictionaries.com
•        https://tureng.com/tr/turkce-ingilizce