Felsefe; varoluş, bilgi ve etik hakkındaki soruların rasyonel olarak araştırılmasıyla ilgilenen
bir düşünce (veya inanç sistemidir). Hristiyanlığın ortaya çıktığı dönemde Hindistan’da,
- Yoga
- Nyaya
- Mimamsa
- Vedanta
- Vaisheshikha
- Samkhya
olmak üzere 6 farklı ekol bulunuyordu. Bu altı okulun başlangıç tarihleri, tümüyle sözlü kültüre dayandığından kesin olarak bilinmemektedir çünkü yazı henüz icat edilmemişti. Yazıya yaklaşık olarak 2,000-3,000 yılları arasında geçirildikleri tahmin edilmektedir. Bazıları, bunların kökenlerinin 5,000-10,000 yıl önce hatta daha geriye gittiğini söylemektedir.
Samkhya
Tam anlamıyla saymak demektir. Samkhya felsefesine göre Dünya; Nature (doğa) veya Prakriti (madde) tarafından yaratılmıştır.
2. M.S. 4. yüzyıl civarında Purusha (öz, yüce ruh) eklenmiştir ve dünyanın yaratılması
hem Doğa hem de Purusha’ya atfedilmiştir.
3. Samkhya felsefe ekolüne göre, gerçek bilginin edinilmesi yoluyla bir kişi kurtuluşa
erişebilir ve ancak böyle onun sefaleti sona erebilir. Gerçek bilgi Anumana (çıkarım),
Shabda (işitme) ve Pratyaksha (algı) yoluyla elde edilebilir.
Yoga
Yoga ekolüne göre, kişi fiziksel uygulama ve meditasyon yoluyla kurtuluş elde edebilir.
1. Yoga, zevk üzerindeki kontrol uygulamasına vurgu yapmaktadır. Bedensel organlar ve duyular bu sistemin merkezinde bulunmaktadır.
2. Bu ekol, asana olarak bilinen çeşitli duruşlarda fiziksel egzersizleri ile pranayama denilen nefes egzersizini önermektedir.
Nyaya
Nyaya bir analiz ekolüdür. Bu, bir mantık sistemi olarak geliştirilmiştir.
1. Bu ekol, kurtuluşun bilgi edinilerek elde edilebileceğini belirtmektedir.
2. Bu ekol, mantık ve çıkarım üzerinde durmaktadır.
Vaisheshika
1. Vaisheshika ekolü, dravya veya maddi unsurların tartışılmasına vurgu yaptı. Aslında, bu ekol atom teorisi geliştirmiştir.
2. Bu teoriye göre, maddi nesneler atomlardan oluşmaktadır. Vaisheshika’nın Hindistan’da fiziğin başlangıcı olduğu sonucuna varılabilmektedir.
3. Bu ekol, hem kurtuluşa hem de cennete iman etti, çünkü bilimsel görüş, maneviyata ve
Tanrı’ya olan inançla seyreltildi.
Mimansa
1. Mimansa’nın gerçek anlamı, yorumlama ve akıl yürütme sanatıdır.
2. Mimansa’ya göre, Vedalar (kutsal metin, ebedi hikmet) sonsuz gerçeği içerir.
Mimansa’nın amacı, kurtuluş ve cenneti elde etmektir.
3. Kurtuluşu elde etmek için, Mimansa ekolü, Vedik fedakârlıkların yapılmasını önermektedir.
4. Brahmanlar, ritüel otoritelerini ve Mimansa’nın yayılmasıyla sosyal hiyerarşiyi
korumaya çalışmıştır.
Vedanta
Vedanta, tam anlamıyla Veda’nın sonu anlamına gelir. Bu felsefenin temel metni Brahmasutra (Brahma üzerine aforizmalar) idi.
1. Vedanta felsefesine göre, Brahma (evrensel enerji) gerçektir ve her şey Maya’dır
(gerçek dışı).
2. Brahma kendi öz’ü veya Atma ile özdeştir.
3. Birisi benlik bilgisini edinirse (Atma) Brahma bilgisini anlar ve kurtuluşu elde eder.
4. Hem Atma hem de Brahma sonsuzdur ve asla tahrip edilemez.
5. Karma teorisi Vedanta felsefesi ile bağlantılıdır.
6. Vedanta ayrıca Punarjanma ya da yeniden doğuşa olan inancını ortaya koymuştur.
7. Bu, insanların bilmedikleri ya da onların kontrol edemedikleri sebeplerden dolayı acı çektiğini göstermektedir.
Çeviren: Yıldız Kanlı